Η biennale  SPHINX

στην πόλη της Θήβας

 

Η biennale SPHINX ιδρύθηκε το 2015 και αφορά την διασύνδεση του τεράστιου  πολιτισμικού αποθέματος της πόλης με την σύγχρονη τέχνη, προάγοντας έξυπνα έναν προβληματισμό παγκόσμιας εμβέλειας με στόχο την ίδια την κοινωνική ζωή.  Το έργο της είναι αυτό που δημιουργείται από καλλιτέχνες, ερευνητές και πολίτες μέσα στον πραγματικό κοινωνικό ιστό της πόλης όπου σχεδιάζονται και πραγματοποιούνται πολλαπλά καλλιτεχνικά, πολιτιστικά και κοινωνικά δρώμενα που κινητοποιούν μεγάλες μερίδες πληθυσμού σε διάφορα πεδία του επιστητού και αλλάζουν την ηθική και αισθητική διάσταση της ζωής,  προτείνοντας μια νέα οντολογία.  Πάνω σε αυτή την βάση οι έννοιες  που επεξεργαζόμαστε είναι εκείνες της «ολιστικής τέχνης», της «κοινωνικής γλυπτικής» και της «ανθρώπινης οικολογίας».

 

Τα αδιέξοδα του σύγχρονου κόσμου και η ανθρώπινη δυστυχία είναι αναγκαιότητες που επιβάλλουν τον αναπροσανατολισμό της τέχνης σε μια  ηθική υπέρ μιας ανθρώπινης οικολογίας που εμπιστεύεται την δημιουργική ικανότητα όλων των ανθρώπινων όντων και που εναποθέτει το μέλλον του πλανήτη σε αυτά.  Θεωρούμε την κοινωνική γλυπτική ως εκείνο το θεωρητικό όχημα που επαναφέρει το χαμένο, αρχέγονο περιεχόμενο της κοινωνικής συμμετοχής στην σύγχρονη τέχνη, αποκαλύπτοντας εκείνο το βαθύ νήμα που συνδέει το παρελθόν με τον σύγχρονο κόσμο. Με αυτόν τον τρόπο η  biennale SPHINX επεκτείνει και δίνει μια διέξοδο σε ανάλογους προβληματισμούς που εξασκούνται στην Ευρώπη και στον κόσμο. Περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά την κοινωνική γλυπτική  παρέχονται στον παρακάτω σύνδεσμο του επίσημου ιστoτόπου:

​

https://www.sphinx-biennale.com/social-sculpture-2018

​

Η Θήβα, κέντρο της biennale, αποτελεί μια από τις αρχαιότερες πόλεις της Ελλάδας με μεγάλη ιστορική, πολιτισμική και μυθολογική σημασία. Το πρόσφατα εγκαινιασμένο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θήβας αναδεικνύει έναν μοναδικό πλούτο με έργα τέχνης και αντικείμενα που αναδεικνύουν  την γλώσσα, την σκέψη και την πρακτική από την αρχαία εποχή έως τα σήμερα, καθιστώντας την πόλη έναν νέο πόλο έλξης για το κοινό. H αρχαία κομβική σύνδεση της πόλης με τον υπόλοιπο αρχαίο κόσμο, φαίνεται όχι μόνο στην ιστορία αλλά και στη φήμη της Θήβας στους αρχαίους μύθους, ενώ αρχαίοι της ήρωες όπως ο Ηρακλής είναι παγκόσμιας αναγνωρισιμότητας. Εδώ ο Κάδμος ψάχνοντας την αδερφή του Ευρώπη, έφερε, σύμφωνα με την παράδοση, τους χαρακτήρες της εξελιγμένης ελληνικής γραφής, ενώ εδώ βρίσκεται  ένα εκ των αρχαιοτέρων θεάτρων στον κόσμο. Σήμερα τα ονόματα του Ηρακλή, της Ευρώπης, του Κάδμου, της Αρμονίας, του Οιδίποδα, της Αντιγόνης, του Διονύσου, του Ησιόδου, του Πινδάρου και του Επαμεινώνδα και πολλών άλλων είναι εντελώς ανεκμετάλλευτα και χαμένα στο παρελθόν, ενώ τίποτα στην πόλη και στην γύρω περιοχή δεν θυμίζει την αρχαία ή την βυζαντινή της αίγλη.  Η υποτίμηση αυτή του ρόλου της ιστορίας της πόλης στο σύγχρονο πολιτιστικό γίγνεσθαι, ήταν η βάση που συνετέλεσε στον καθορισμό της φυσιογνωμίας της biennale και της σύστασης στην Θήβα την διεξαγωγής ενός ποιοτικού και καινοτόμου πολιτιστικού γεγονότος με στόχευση την σύνδεση του αρχαίου πολιτισμό με το σήμερα που θέλει να χτίσει με συνέπεια το μέλλον μιας πόλης με αξία.

​

Παράλληλα, η γεωγραφική θέση της Θήβας, μόλις μια ώρα από την Αθήνα, αλλά και η σημερινή κατάσταση της πόλης με την γενικότερη πενιχρή πολιτισμική παραγωγή και την μειωμένη δυνατότητα έλξης ενδιαφέροντος και τουρισμού, ενίσχυσαν την απόφαση επιλογής της πόλης για να φιλοξενήσει την πολιτιστική δράση της ΣΦΙΓΓΑΣ από το 2015, ως το ένα κομμάτι μιας δίπολου μιας σχέσης με το Αρχαιολογικό μουσείο όπου μαζί δημιουργούν και συμπληρώνουν την σχέση αρχαία πόλη - νέα πόλη, αρχαίος πολιτισμός - σύγχρονος πολιτισμός, Αρχαιολογικό Μουσείο - Biennale, συμβάλλοντας από κοινού σε νέες προοπτικές γενικής ανάπτυξης μέσα από νέες δυνατότητες υποστήριξης σημαντικών πολιτιστικών παραγωγών.

​

Ο καινοτόμος χαρακτήρας του φεστιβάλ αναδεικνύεται μέσα από τρεις βασικούς πυλώνες:

​

α. το ανθρώπινο δυναμικό που οργανώνει και παράγει το φεστιβάλ, το οποίο έχει τη βάση του στη συμμετοχή των πολιτών ως μέλη και συνεργάτες  του σωματείου, προωθεί εκ των έσω την ενεργοποίηση πολλαπλών δυνάμεων σε αστικό επίπεδο, την συλλογική δράση και την ανάπτυξη του πολιτισμού στηριζόμενο στην εξωστρέφεια και στις διεθνείς συνεργασίες.

​

β. το είδος των δράσεων που βασίζεται στη σύνδεση των σύγχρονων αναζητήσεων στην διεθνή τέχνη - και η απόφαση προώθησης του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού - μαζί με την αξιοποίηση και ανάδειξη του αρχαιοελληνικού πλούτου .

​

γ. την θεώρηση όλης της πόλης ως έναν καμβά διοχέτευσης της πολιτιστικής ενέργειας που θα πρέπει να γεμιστεί προς κάθε κατεύθυνση, προς κάθε κοινωνικό και μορφωτικό επίπεδο, προς κάθε γεωγραφία, συνενώνοντας όλες τις δημιουργικές προσπάθειες της πόλης με την συμβολή του γονιμοποιητικού  μπολιάσματος της διεθνούς τέχνης.

​

Γενικότερα η οργάνωση της biennale SPHINX στοχεύει να αξιοποιεί ένα νέο μοντέρνο ευρωπαϊκό πρότυπο που βασίζεται στις παρακατω  γενικές αρχές:

​

• οργανώνει ολοκληρωμένες προσεγγίσεις, αξιοποιώντας καλύτερα τις δυνατότητες που προσφέρει ο πολιτισμός και η πολιτιστική κληρονομιά για τη δημιουργία πλεονεκτημάτων σε διάφορους τομείς πολιτικής (π.χ. έρευνα, μεταφορές, τουρισμός, απασχόληση, περιβάλλον, επιχειρηματικότητα - πολιτισμός και πολιτιστική κληρονομιά με βάση την ποιότητα των αστικών παρεμβάσεων.

​

• δημιουργεί προσεγγίσεις με επίκεντρο τον άνθρωπο, προσαρμόζοντας τις παρεμβάσεις στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων και των κοινοτήτων και προσφέροντάς τους την ευκαιρία να επωφεληθούν από πόρους του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω συμμετοχικών προσεγγίσεων στη λήψη αποφάσεων, τη δημιουργία και τη συγχρηματοδότηση ·

​

• παράγει ανοιχτά μοντέλα διακυβέρνησης, που εμπλέκουν ένα ευρύ φάσμα φορέων του δημόσιου, μη κερδοσκοπικού και ιδιωτικού τομέα που στοχεύουν να δημιουργήσουν καινοτόμες μορφές χρηματοδότησης του πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς, με άμεσα ή έμμεσα οικονομικά ή κοινωνικά οφέλη.

​

Φιλοδοξία της ΣΦΙΓΓΑΣ αποτελεί η οργάνωση, παραγωγή και διεξαγωγή ενός ολοένα και αρτιότερου πολιτιστικού γεγονότος που θα επαναλαμβάνεται κάθε δύο χρόνια στην πόλη της Θήβας, μιας δράσης με ευρωπαϊκό χαρακτήρα συνδεδεμένου με την εφαρμογής καλών πρακτικών που να αποτελούν σημείο αναφοράς τη σύνδεση του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, και της σύγχρονης πνευματικής αναζήτησης της τέχνης αιχμής.